Amikor a legjobbaknak szóló elismerésről van szó, legtöbben az európai Év autója díjra (COTY) gondolnak, amely 1963 óta létezik, és a Genfi Autószalon nyitónapja előtt jelentik be a nyerteseket. Létezik viszont mellette szélesebb fókuszú rangsorolás (Világ Év Autója), másfelől pedig
akadnak csak az egyes országok piacának modelljeit értékelő díjak,
például Japánban, Koreában, Ausztráliában, Németországban (Arany Kormánykerék), illetve összevonva Észak-Amerikában.
Hazánkban eddig elmaradt az ilyen átfogó megméretés, tavaly azonban fordult a kocka: az Autós Nagykoalíció és a Járműipar.hu szakportál meghirdette az Év Magyar Autója 2020 díjat, amelyre bármelyik autómárka importőrjének lehetősége volt nevezni az általa forgalmazott modelleket. Végül 39 autó kelt versenyre a következő kategóriákban: Magyarország Autója (általános), Év Magyar Autója (hazai gyártásúak), Év Zöldautója (alternatív hajtású modellek), és összesített közönségszavazás.
Az első három kategória díjairól szakmai zsűri döntött, elnöke pedig a szervező Biró Csongor (Járműipar.hu). Rajta kívül print és online magazinok autós újságírói pontoztak, nevezetesen Csordás Gábor (Autó és Stílus, Player.hu), Katona Mátyás (Autónavigátor.hu) és Miklós-Illés Kálmán (Autó-Motor).
Megtiszteltetés, hogy a zsűri ötödik tagja jómagam lehettem,
az Origo autós rovatát képviselve. Mind konkurensek vagyunk, mégis közös kihívásként, anyagi javadalmazás nélkül vállaltuk el a munkát.
Egy induló díjnál mindig az jelenti a legnagyobb kihívást, hogy sikerüljön megteremteni az egységes szempontrendszert, amit a későbbiekben legfeljebb finomhangolni kell. Végül arra sikerült jutni, hogy a legnépesebb Magyarország Autója kategóriában fogyasztás, értéktartás, ár, kényelem, praktikum, biztonság, küllem (formaterv), technika, dinamizmus és garancia alapján értékelünk. Több oszlop kétfelé volt bontva, mert szubjektív és objektív szempontokból adódott össze a pontszám.
Objektívnek tekintettünk olyan ismérveket, mint a listaár, az értékvesztés (Eurotax-számítás alapján), a csomagtartó mérete, az Euro-NCAP törésteszt eredménye vagy az alapáron adott garanciaidő, ezek mindegyike sávosan számított bele az értékelésbe.
Nyilván nem lehet a körtét almához hasonlítani, így az egyes kategóriákat tovább kellett bontani.
A Magyarország Autója címért külön-külön küzdöttek a SUV-ok, a kisautók és a családi autók, míg az Év Zöldautója díjért a villanyautók és a plug-in hibridek.
Természetesen a Győr-Esztergom tengelyen zajló Év Magyar Autója megméretésen némileg változott a pontok súlyozása, itt olyan szempontok is megjelentek, mint a gyártói hozzáadott GDP-érték, a beszállítói arány, illetve a modell hazai jelenléte. Ezzel itt 130-ra módosult az összesen kiosztható pontok száma, míg a fent említett kategóriákban autóként maximum 100 pontot lehetett bezsebelni. Természetesen minden zsűritag szavazata egyenlő volt, ezek közt pontozásnál a különbségek a szubjektív pontozásnál jöhettek ki.
De mi volt a megítélés alapja? Alapvetően az a tapasztalat, amit mindenki a saját újságjához érkező tesztautókkal szerzett meg, ugyanakkor a külföldi menetpróbák jelentősége is felértékelődött,
hiszen pár új modell még be sem érkezett tesztre az országba.
Három friss autónál sajnos a külföldi a vezetés is elúszott, így tapasztalatok híján megfelezett pontokkal kellett értékelnünk, de minden más márkánál volt mód a nevezéshez előírt próbára – sőt, egyszer még nemzetközi bemutatót megelőző zsűriútra is.
Voltak a saját tesztjeink is, amelyeket úgy szerveztünk, hogy minél több azonos kategóriájú autó találkozhasson. Olykor más szegmensekből is jöttek kibicek, hogy minél többfélét vezessünk, mindig kihasználtuk a sofőrök (zsűritagok) száma jelentette a felső limitet. Jártunk Budapest-Kékestető útvonalon villanyautók hatótávolságát kicentizve, a télies Visegrád környékén, Made in Hungary autókkal a Velencei tónál, középkategóriás limuzinokkal a Duna mentén és sok más helyszínen.
Ne is szaposítsuk tovább a szót, lássuk az első három helyezetteket a díjak típusára, illetve kategóriákra bontva:
Magyarország Autója 2020 díj
Szabadidő-autók:
Kisautók:
Családi autók:
Év Magyar Autója 2020 díj (hazai gyártásúak)
Év Zöldautója 2020 díj
Elektromos autók:
Plug-in hibridek :
Közönségdíj 2020
Utóbbi kategóriában, vagyis a közönségdíjnál az Origo olvasói is szavazhattak, végül összesen közel hatezren adták le voksukat – a győztesek két éjszakás hotelben pihenést, illetve
a járvány miatt őszre halasztott AMTS-re nyerhettek belépőjegyeket.
Sajnos a koronavírus-helyzet a Tuning Showra, majd alternatív helyszínre tervezett személyes Év Magyar Autója díjátadót is lehetetlenné tette, de az eredmények kihirdetése megtörtént, a szobrocskákat más úton kapják meg a díjazottak.
Ami a zsűrizett kategóriákat illeti, alighanem olyan eredmény született, ami figyelembe veszi a magyar piac sajátosságait és az autók kvalitásait. Igazán nagyarányú győzelmet egyetlen modell, a Kia e-Niro tudott csak aratni, abban mind egyetértettünk, hogy kivételes ajánlat a villanyautók között. Bár a Vitara népszerűbb, a hazai gyártású autók között több pontot gyűjtött nála a tágasabb Suzuki S-Cross, de praktikuma és ár-érték aránya segíthette élre a Renault Cliót és a hibrid Toyota Camryt is.
Mindenki önállóan értékelt és nem nyúltunk utólag a pontozásba,
valamennyi típusnál a piacon meghatározó motorokat és felszereltségeket vettük alapul. Feltűnő, hogy milyen pechje volt a BMW-nek, amely három kategóriában is egy-egy ponttal maradt le a dobogó legfelső fokáról. Azért a racionális szempontokon túl ki kell emelnünk két modellt, amely hátul végezett ugyan, de a kivívta a zsűri szimpátiáját: a csodás vezetési élményt adó Alfa Giuliát, és a bájos karakterű Suzuki Jimnyt.
Így festett az én sorrendem
Bármilyen kőkorszakinak is tűnik, analóg módszerrel értékeltem: papíron pontoztam le minden modellt, külön objektív és szubjektív sorokkal, viszont az összeadott végeredmény ismerete nélkül, hiszen a hétköznapokban van módom bőven megutálni a munkát egyszerre több Excel-táblázattal. Végül persze felvittem mindent gépre, és a következő eredmény jött ki (csak a nyertesekkel):
- Magyarország Autója (szabadidő-autók): Seat Arona
- Magyarország Autója (kisautók): Renault Clio
- Magyarország Autója (családi autók): BMW 3-as és Kia XCeed
- Év Magyar Autója 2020 (hazai gyártású autók): Suzuki SX4 S-Cross
- Év Zöldautója 2020 (villanyautók): Kia e-Niro
- Év Zöldautója 2020 (hibridek): Opel Grandland X Hybrid4
Amikor a zsűri elnöke először mutatta meg az összesített eredményeket, meglepődtem azon, hogy mennyire hasonlóak voltak a minősítések, pedig nem beszéltünk össze. Mindegyik első helyezésem megegyezett a végeredménnyel, a Magyarország Autója családi kategóriáját kivéve: holtversenyben ott a divatos és értékarányos Kia XCeed, illetve a sokoldalú és dinamikus BMW 3-as nyert nálam.